Pinus ponderosa, powszechnie znana jako sosna ponderosa, sosna byk, sosna blackjack, sosna żółta lub sosna filipinus jest bardzo dużym gatunkiem sosny o zmiennym siedlisku, pochodzącym z górskich regionów zachodniej Ameryki Północnej. Jest to najbardziej rozpowszechniony gatunek sosny w Ameryce Północnej.
Sosny były używane i uprawiane w celu uzyskania jadalnych orzeszków piniowych od czasów prehistorycznych. Są szeroko rozpowszechnione w uprawach ogrodniczych jako drzewa ozdobne, sadzone w ogrodach i parkach na całym świecie. Na przykład w przybrzeżnej Kalifornii, gdzie od 1956 roku znana jest jako włoska sosna kamienna w przewodnikach po drzewach, ta wiecznie zielona roślina jest powszechnie uprawiana od Hollywood po Palisades Park (Santa Monica), po Sylmar w północnej dolinie San Fernando i w Marina del Rey. , po II wojnie światowej. Roślina ta zdobyła Nagrodę Zasługi Ogrodniczej Królewskiego Towarzystwa Ogrodniczego.
Pinus ponderosa to duże drzewo iglaste (zimozielone). Kora pomaga odróżnić ją od innych gatunków. Osobniki dojrzałe lub przejrzałe mają korę od żółtej do pomarańczowoczerwonej w szerokich lub bardzo szerokich blaszkach z czarnymi szczelinami. Młodsze drzewa mają czarno-brązową korę, którą wcześni drwale nazywają „blackjacks”. Pięć podgatunków sosny Ponderosa, sklasyfikowanych przez niektórych botaników, można rozpoznać po charakterystycznych jasnozielonych igłach (w przeciwieństwie do niebiesko-zielonych igieł, które wyróżniają sosnę Jeffreya).
Podgatunek Pacyfiku ma najdłuższe – 7,8 cala (19,8 cm) – i najbardziej elastyczne igły w trzech przypominających pióropuszach pęczkach. Sosna Columbia ponderosa ma długie 4,7-8,1 cala (12,0-20,5 cm) i stosunkowo elastyczne igły w pęczkach po trzy. Podgatunek Gór Skalistych ma krótsze — 3,6–5,7 cala (9,2–14,4 cm) — i grube igły rosnące w skopulastych (krzaczastych, przypominających kępki) pęczkach po dwa lub trzy. Podgatunek południowo-zachodni ma 4,4–7,8 cala (11,2–19,8 cm), grube igły w pęczkach po trzy (średnio 2,7–3,5 cala (69–89 mm)).
Centralny podgatunek High Plains charakteryzuje się najmniejszą liczbą igieł (średnio 1,4 na okółek); grube, wyprostowane gałęzie pod wąskimi kątami od pnia; i długie, zielone igły – 14,8–17,9 cm (5,8–7,0 cali) — wystające najdalej wzdłuż gałęzi, przypominające ogon lisa. Igły są najszersze, najgrubsze i najmniejsze (średnio 2,2-2,8 cala (56-71 mm)) dla gatunku.
